در زمان‌هایی که تنش‌ها و درگیری‌های نظامی رخ می‌دهد—مثل اتفاقات اخیر میان ایران و اسرائیل—کودکان حتی اگر ندانند دقیقاً چه چیزی در حال وقوع است، دچار اضطراب می‌شوند. آن‌ها احساسات والدین را دریافت می‌کنند، تکه‌گفت‌وگوهایی را می‌شنوند یا تصاویر نگران‌کننده‌ای را در تلویزیون می‌بینند. این مقاله به والدین کمک می‌کند تا نحوه پاسخ‌گویی به کودکان و حمایت از آن‌ها در شرایط بحرانی را یاد بگیرند.
- چرا صحبت کردن درباره جنگ با کودکان اهمیت دارد؟
- چطور با کودکان ۵ تا ۷ ساله صحبت کنیم؟
- چطور با کودکان بالای ۱۰ سال صحبت کنیم؟
- چگونه اضطراب کودکان را در زمان جنگ کاهش دهیم؟
- چرا والدین باید میزان مصرف اخبار خود را محدود کنند؟
- چه زمانی باید از متخصص کمک گرفت؟
چرا صحبت کردن درباره جنگ با کودکان اهمیت دارد؟
کودکان حتی اگر واقعیت‌ها را ندانند، تنش را حس می‌کنند. اگر بزرگ‌ترها با آن‌ها شفاف و حمایتی صحبت نکنند، ذهنشان را با نگرانی و تخیلات پر می‌کنند. گفت‌وگوی درست از اضطراب بلندمدت پیشگیری می‌کند.
چطور با کودکان ۵ تا ۷ ساله صحبت کنیم؟
- از زبان ساده و صادقانه استفاده کنید. مثال: «برخی کشورها با هم دعوا دارند، اما تو در امان هستی و خیلی‌ها در تلاشند تا اوضاع آرام شود.»
- زیاد در آغوششان بگیرید و اطمینان بدهید.
- از بازی یا نقاشی برای ابراز احساساتشان استفاده کنید.
- هیچ‌وقت ترسشان را بی‌اهمیت ندانید. احساساتشان را بپذیرید.
چطور با کودکان بالای ۱۰ سال صحبت کنیم؟
- فضایی برای گفت‌وگوی باز و محترمانه فراهم کنید.
- به تفکر انتقادی‌شان کمک کنید: «فکر می‌کنی چرا جنگ‌ها اتفاق می‌افتند؟»
- بر پیام‌های امید، صلح و انعطاف‌پذیری تمرکز کنید.
- اجازه دهید از طریق نوشتن، نقاشی یا گفت‌وگو احساسشان را بیان کنند.
چگونه اضطراب کودکان را در زمان جنگ کاهش دهیم؟
- روتین‌های معمول (خواب، وعده‌های غذایی، بازی) را حفظ کنید.
- تماس کودک با اخبار و تصاویر ناراحت‌کننده را محدود کنید.
- تکنیک‌های آرام‌سازی مثل تنفس عمیق را آموزش دهید.
- از راهنمای یونیسف برای حمایت عاطفی استفاده کنید.
چرا والدین باید میزان مصرف اخبار خود را محدود کنند؟
تماشای بیش از حد اخبار اضطراب والدین را افزایش می‌دهد و این اضطراب به‌طور ناخودآگاه به کودکان منتقل می‌شود. برای کاهش این اثر:
- به‌جای تماشای تلویزیون، اخبار را به‌صورت متنی بخوانید. متن کمتر اضطراب‌آور است.
- اگر فیلم یا گزارش می‌بینید، از هدفون یا صدای کم استفاده کنید.
- ساعات مشخصی برای مرور اخبار تعیین کنید (مثلاً نه صبح‌ها و نه قبل از خواب).
- نوتیفیکیشن‌های خبری را خاموش کنید.
- بعد از خواندن خبر، کارهای آرامش‌بخش انجام دهید (چای، پیاده‌روی، موسیقی ملایم).
📚 منبع: Harvard Health: Too Much News Can Stress You Out
چه زمانی باید از متخصص کمک گرفت؟
اگر کودکتان علائمی مثل نگرانی شدید، پرخاشگری، بی‌خوابی یا انزوا دارد، بهتر است از روان‌شناس کودک یا کاردرمانگر کمک بگیرید.
- تیم مدادهای رنگی بازی‌درمانی در منزل و مشاوره والدگری ارائه می‌دهد.
- برای دریافت وقت مشاوره آنلاین یا حضوری، به صفحه مشاوره والدگری یا تماس با ما مراجعه کنید.
سخن پایانی
در زمان‌های بحرانی، کودکان به پاسخ کامل نیاز ندارند. آن‌چه برایشان مهم‌تر است، حضور یک بزرگ‌سال آرام و پاسخ‌گوست که به آن‌ها اطمینان دهد در امان هستند. صداقت و همراهی شما، قوی‌ترین منبع امنیت و تاب‌آوری آن‌هاست.
